Spis treści
Wspaniały aromat, zapach i pobudzający smak już od pierwszego łyka – taka jest dobrze zaparzona kawa. Bez filiżanki małej czarnej wielu z nas nie wyobraża sobie poranka. Od dawna wiadomo, że wpływ kofeiny na organizm człowieka może być zarówno pozytywny, jak i negatywny. Przez długi czas panował przesąd, że osoby starsze powinny unikać picia kawy, a przynajmniej mocno je ograniczyć. Jak wygląda obecnie stan naszej wiedzy na temat właściwości kawy i efektów jej picia na nasze samopoczucie oraz funkcjonowanie naszych organizmów? – Otóż co raz częściej słychać głosy naukowców wskazujące, że kawa na zdrowie osób 60+ może mieć bardzo pozytywny wpływ, ale oczywiście gdy spożywana jest z umiarem…
Co z tą kofeiną?
Właściwości pobudzające kawy wynikają z zawartej w niej kofeiny. Kofeina to organiczny związek chemiczny, który szybko niweluje zmęczenie fizyczne oraz psychiczne. Efekt wypicia kawy możemy odczuć już po 15 minutach. Dlatego też tak wiele osób sięga po kawę, gdy odczuwa zmęczenie czy senność. Po wypiciu kawy ciśnienie krwi podnosi się krótkotrwale, akcja serca przyspiesza, a nasz organizm staje się lepiej dotleniony. Znów możemy się skoncentrować na pracy, prowadzeniu auta czy lekturze książki. W tym właśnie tkwi tajemnica ogólnoświatowego sukcesu tego wywodzącego się z Afryki krzewu.
Ile filiżanek kawy dziennie dla zdrowia?
Oczywiście rekomendowana dzienna ilość kawy jest kwestią indywidualną, bo też różne są rodzaje kawy i sposoby jej przygotowywania. Niektórzy lubią bardzo mocne espresso, inni wolą mniej intensywną kawę z ekspresu przelewowego lub rozpuszczalną, a jeszcze inni piją jedynie kawę z mlekiem. Każdy typ kawy ma inną zawartość kofeiny oraz innych substancji. Można jednak bezpiecznie założyć, że nie powinniśmy przekraczać granicy 3 filiżanek kawy na dobę. Dodanie do kawy mleka nie wpływa na obniżenie pobudzającego działania kofeiny. Pamiętajmy jednak, że wszelkie dodatki do kawy (śmietanka, cukier, syropy smakowe, czekolada) powodują, że z kawy, która ma zerową kaloryczność powstaje całkiem kaloryczny deser. Dlatego jeśli walczymy z nadwagą, najlepiej pić espresso bez cukru, ewentualnie lekko osłodzone ksylitolem czy erytrytolem.
Co poza kofeiną jest w kawie?
Kawa zawiera ponad tysiąc różnych substancji, które ostatecznie nadają jej smak, aromat i wpływają na zdrowie. Poza wspomnianą już kofeiną zawiera też m.in. kwas chlorogenowy, kwas kawowy oraz chinowy. To są tzw. antyoksydanty, czyli naturalne przeciwutleniacze, które „wymiatają” z organizmu wolne rodniki. To sprawia, że wolniej się starzejemy, nasze komórki mogą prawidłowo funkcjonować i są mniej narażone na rozwój nowotworów. W kawie znajdziemy też niewielkie ilości niektórych witamin np. B3, B5 czy niacynę, a także pierwiastki – magnez, potas oraz cynku.
Kawa na zdrowie wg wyników ostatnich badań
Przez lata utrwalano mit o tym, że kawa to niezdrowa używka. Tymczasem badania mówią zupełnie co innego. Kawa – oczywiście spożywana w umiarkowanych ilościach – może mieć wiele korzyści dla zdrowia. W 2018 roku przeprowadzano bardzo szeroko zakrojone badanie, w którym wzięło udział pół miliona Brytyjczyków w wieku 40-69 lat, z których 387 tys. piło regularnie kawę, a reszta nie. Wyniki badania pokazały, że śmiertelność wśród osób, które wypijały 2-5 filiżanek kawy dziennie, była o około 12 proc. niższa, niż osób niepijących kawy. Wynik ten wśród osób pijących 6-7 filiżanek był o 16 proc. niższy, a ludzie, którzy wypijali osiem lub więcej filiżanek, mieli o 14 proc. niższy wskaźnik śmiertelności niż osoby niepijące kawy wcale.
Kolejne badanie przeprowadzono w USA na próbie 185 tys. Amerykanów, z różnych grup etnicznych. Średnia długość życia wśród osób, które piły jedną filiżankę dziennie, była o 12 proc. wyższa niż wśród niepijących. Wypijanie 2-3 filiżanek kawy dziennie wiązało się z 18 proc. zmniejszeniem ryzyka przedwczesnej śmierci. Jeszcze inne badania wykazały, że osoby pijące kawę mają mniejszą szansę na rozwinięcie różnych postaci raka, cukrzycy, depresji, choroby Alzheimera, otępienia, marskości wątroby i chorób serca. Kawa ma także korzystny wpływ na trawienie oraz przyspiesza tempo przemiany materii. Ponadto prowadzi do zmniejszenia wydzielania histaminy, a więc chroni przed występowaniem alergii. A więc konkludując – nie unikajmy kawy, po prostu dawkujmy ją sobie w rozsądnych ilościach!
