Spis treści
O tym, że system emerytalny w Polsce jest niewydolny, nie trzeba już nikomu przypominać. Polskie społeczeństwo starzeje się i zapowiada się, że do 2050 r. proporcja osób pracujących na jedną emeryturę znacząco pogorszy się w stosunku do już i tak nieciekawej. Trzyfilarowy pomysł na emeryturę to dość skomplikowana sprawa, niezrozumiała dla wielu z nas. A jak jeszcze usłyszy się o subkoncie w i tak już skomplikowanym Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, zaczynamy czuć się bezradni. Czym jest tajemnicze subkonto w zus?
Filary polskiego systemu emerytalnego?
Jak wygląda system emerytalny w naszym kraju? Składa się on z trzech filarów, z których pierwszy to konto w ZUS, drugi to właśnie subkonto w ZUS i rachunek w OFE. Te dwa filary zasilane są ze składek płynących z naszego wynagrodzenia. Odprowadzanie tych składek jest obowiązkowe, bo służy wypłacaniu emerytur bieżącym seniorom. Trzeci filar to IKE, IKZE, PPE i PPK, które są dobrowolnymi produktami emerytalnymi pozwalającymi na gromadzenie dodatkowych funduszy emerytalnych. Pieniądze te są prywatne, nie należą do systemu emerytalnego, ich właściciel może je wypłacić w każdej chwili. Indywidualne konto emerytalne sami zakładamy i zasilamy, natomiast PPE to pracownicze programy emerytalne, które podobnie jak PPK, czyli pracownicze plany kapitałowe zakłada pracodawca i zapisuje tam chętnych pracowników. Z tych wszystkich filarów najbardziej niejasny wydaje się ten drugi, a wraz z nim subkonto w ZUS.
Subkonto w ZUS – na czym polega?
Rok 2014 zapamiętał się w naszych głowach głównie w związku z koniecznością wyboru, przed którym niekoniecznie chcieliśmy stawać. Od tego roku posiadanie OFE nie jest już obowiązkowe, bowiem mogliśmy wtedy wybrać czy nadal chcemy przekazywać składki do OFE, czy decydujemy, że od tego momentu zaczną one trafiać na subkonto w ZUS. W zależności od wyboru, subkonto, tak czy inaczej, mamy, bo wybór między OFE a ZUS był w gruncie rzeczy wyborem między OFE+ZUS a ZUS. W związku z tym sytuacja naszych składek wygląda teraz następująco:
- Jeśli zdecydowaliśmy się na wariant z OFE, na konto w ZUS trafią 12,22% środków na emeryturę, 2,92% trafią do OFE, a 4,38% na subkonto w ZUS.
- W przypadku wyboru jedynie ZUS nadal 12 22% trafia tam na konto, a na subkoncie znajdzie się 7,3% naszej podstawy wymiaru składki.
W oby wariantach po zsumowaniu daje to 19,52% podstawy wymiaru składki. Reforma z 2014 r. na tym nie poprzestała, bo 50% zgromadzonych do tej pory środków na emeryturę w OFE przeniosła na subkonto w ZUS niezależnie od naszej woli.
W przypadku wyboru jedynie ZUS nadal 12 22% trafia tam na konto, a na subkoncie znajdzie się 7,3% naszej podstawy wymiaru składki W oby wariantach po zsumowaniu daje to 19,52% podstawy wymiaru składki. Reforma z 2014 r. na tym nie poprzestała, bo 50% zgromadzonych do tej pory środków na emeryturę w OFE przeniosła na subkonto w ZUS niezależnie od naszej woli.
Czy środki zgromadzone na subkoncie w ZUS podlegają dziedziczeniu?
Pytanie o dziedziczenie niewątpliwie łączy się z pytaniem, po co rozdzielać na dwa to, co i tak trafia do ZUS? Zgodnie z ustawą z 1997 r.środki zgromadzone na subkoncie w ZUS, tak jak te w OFE podlegają dziedziczeniu w wymiarze ½ całego zgromadzonego kapitału. Jednak nie dziedziczy się kapitału zgromadzonego na podstawowym koncie ZUS, na które trafią wspomniane już 12,22% podstawy wymiaru składki. Wielu spadkobierców nie posiada jednak tej wiedzy, w wyniku czego na rachunkach OFE zalega sporo pieniędzy nieposiadających właściciela. Sami musimy o to zadbać, bowiem nie istnieje taki przepis, który nakazywałby informowanie uposażonych czy spadkobierców o ich uprawnieniach. Wystarczy skontaktować się z OFE, a wniosek o podział środków uruchamia też taki sam podział środków na subkoncie ZUS. Brak umowy z OFE oznacza dla rodziny, że należy się kontaktować z ZUS, gdyż tam znajdują się wszystkie emerytalne oszczędności zmarłego.
Istotną informacją wydaje się fakt, że po upływie 3 lat od śmierci ubezpieczonego, środki na subkoncie w ZUS nie podlegają już dziedziczeniu.