Spis treści
Zapominalski Słoń Trąbalski jest postacią zabawną, nawet gdy zapomina imion swoich dzieci czy swojego własnego. To wyjątek w naszej kulturze, bowiem procesy zapominania raczej pozostają niepożądane w odróżnieniu od pamiętania. A przecież zapominanie to również coś naturalnego, pozbywamy się zbędnych informacji, żeby nie przeciążać umysłu, w odróżnieniu od komputera, który zaprogramowany jest tak, by pamiętać wszystko. Rzadko się mówi o zapominaniu, jako o czymś normalnym czy zdrowym. W artykule przedstawimy objawy demencji u seniorów.
Pamięć na piedestale
O pamięci się mówi, pisze i robi konferencje. O niepamięci mówi się w kontekście choroby Alzheimera i demencji. W ten sposób choroby te same w sobie dramatyczne dodatkowo zostają napiętnowane. Demencja starcza to choroba upośledzająca funkcjonowanie mózgu, ostatecznie ograniczająca coraz bardziej samodzielność życiową osoby chorej. Jednak jeśli nie przestraszymy się jej na wstępie, można wiele objawów opóźnić, a chorego odpowiednio wesprzeć. Stres bowiem przyczynia się znacząco do nasilenia objawów. Przyczyny demencji nie do końca są poznane, ale choroba Alzheimera czy choroba Parkinsona, jako schorzenia neurodegeneracyjne przyczyniają się do procesów otępiennych. Oprócz tego guzy mózgu, nadużywanie alkoholu czy przebyte urazy mogą skutkować demencją.
Statystyki mówią, że im starsza osoba, tym większe prawdopodobieństwo, że rozwinie się demencja, i tak u 60 latków prawdopodobieństwo według badań wynosi 6 %, a u 85 latków już 25%. Na chwilę obecną demencja jest stanem nieuleczalnym, można jedynie łagodzić jej przebieg leczeniem farmakologicznym. Dodatkowo różne czynności usprawniające pracę mózgu opóźniają jej rozwój. Czytanie, rozwiązywanie krzyżówek, rebusów, sudoku to zajęcia dobre dla naszego mózgu. Jakie symptomy mogą świadczyć o tym, że rozwija się demencja?
Objawy demencji u osób starszych
Początkowe stadium choroby może rozwijać się przez lata, a objawy mogą być niezauważalne, a te pojedyncze ignorowane. Podobnie jak w bajce o Słoniu Trąbalskim, na początku osoba może mieć trudności z przypominaniem sobie nazw czy imion osób z najbliższego otoczenia. Z głowy wypadają terminy, zaplanowane zadania. Ta grupa objawów dotyczących zaburzeń pamięci to jednak nie koniec. Pojawiają się też zaburzenia mowy, która momentami może przypominać mowę osoby pod wpływem alkoholu. Osoba z demencją zapomina znaczenia poszczególnych słów, przez co może używać ich nieadekwatnie do sytuacji. Wypowiedź traci sens, co rodzi ogromną frustrację, zawstydzenie i dyskomfort. Od tego prosta droga do tego, co często jest objawem rozwijającej się choroby, czyli izolacji społecznej. Jeżeli na tym początkowym etapie zareagujemy na objawy, jest szansa, że opóźnimy znacząco rozwój choroby, wdrażając leczenie i terapię zajęciową.
Kolejny etap choroby to coraz większe problemy z pamięcią, coraz uboższe słownictwo spłycające wypowiedzi i dialog z chorą osobą. Problemy z pamięcią dotyczą też trudności z umiejscawianiem wydarzeń w czasie, mimo pamięci o tym, że miały miejsce. Tu mogą pojawić się trudności związane z koordynacją ruchową i zachowania nieprzewidywalne, trudne do skontrolowania. Na tym etapie może być trudniej wprowadzić odpowiednie ćwiczenia mózgu, bo mogą one być bardziej frustrujące i wywoływać wahania nastroju. Pacjent na tym etapie może być bardzo drażliwy i dysforyczny. Na końcowym etapie choroby, osoba wymaga stałej opieki, problemy z koordynacją uniemożliwiają samodzielne chodzenie, siadanie czy jedzenie.
Jak widzimy, mimo że schorzenie jest nieodwracalne, bardzo ważna jest szybka diagnostyka, która pozwoli optymalnie poprawić jakość życia osoby chorej. Choć pewne objawy na początku mogą wydawać się zabawne, niczym u zapominalskiego słonia, to jednak miejmy na uwadze wizytę u specjalisty z naszym seniorem, gdyż demencja potrafi bardzo szybko postępować.
