Komu przysługuje emerytura z rekompensatą?

Niestety temat komu przysługuje emerytura z rekompensatą i przepisów z nimi związanych nie jest w naszym kraju przejrzysty. Co chwilę coś się zmienia, a urzędy nie dbają o rozprzestrzenianie informacji. Zainteresowani muszą dociekać sami, a jak tego nie robią, to bywa, że tracą.

Okazuje się, że są pewne sposoby na podwyższenie emerytury. Jednym z nich jest rekompensata dla osób, które pracowały przed rokiem 2009 w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. O co dokładnie chodzi z emeryturą z rekompensatą?

Rekompensatą jako ubezpieczenie

Ustawa z 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych mówi o prawie do uzyskania rekompensaty dla osób urodzonych po 1948 r., które przed 1 stycznia 2009 r. wykonywały minimum przez 15 lat pracę w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze. Rekompensata ta jest dla emeryta odszkodowaniem za utratę możliwości przejścia na wcześniejszą emeryturę. Praca w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze musi być wykonywana w sposób stały i w pełnym wymiarze czasowym. Nie wlicza się okresów, kiedy pracownik przebywał na urlopie macierzyńskim lub zwolnieniu chorobowym i pobierał wynagrodzenie, lub świadczenie. Wykluczeniu ulegają również okresy, w których pracownik przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia, odbywał służbę wojskową, jak również na urlopie wychowawczym czy urlopie bezpłatnym, mimo że nie pobierał wówczas wynagrodzenia.

Kto może ubiegać się o emeryturę z rekompensatą?

• Pracownicy, którzy przed 1.01.2009 r. przez min. 15 lat pracowali w szczególnych warunkach, mogą ubiegać się o emeryturę z rekompensatą. Zalicza się tu np. Pracę w górnictwie, hutnictwie, chemii czy energetyce. Lista jest dłuższa i można zapoznać się z nią na stronie ZUS zus.pl/-praca-w-szczegolnych-warunkach-lub-w-szczegolnym-charakterze-do-rekompensaty
• Pracownicy, którzy również przez min. 15 lat wykonywali pracę o szczególnym charakterze, czyli pracownicy organów kontroli państwowej, administracji celnej, żołnierze zawodowi, pracownicy ochrony przeciwpożarowej, funkcjonariusze Policji, nauczyciele, wychowawcy, dziennikarze czy osoby wykonujące działalność artystyczną.

Poza warunkiem wymiaru pracy, jaki trzeba spełnić, osoby ubiegające się o emeryturę z rekompensatą nie mogą mieć ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury, wystąpić z wnioskiem w powszechnym wieku emerytalnym (60 lat dla kobiet, 65 dla mężczyzn) oraz dostarczyć świadectwo pracy czy zaświadczenie potwierdzające rodzaj wykonywanej pracy.

Wysokość rekompensaty i sposób jej obliczania

O wysokości rekompensaty decydować będzie staż pracy, wiek, który osiągnęliśmy na dzień 31.12.2008 r., określony dla każdego rodzaju pracy obniżony wiek emerytalny, ale też staż ubezpieczonego (okresy składkowe i nieskładkowe). Rekompensatę oblicza się wg wzoru:

R = 64,32 x K x X

We wzorze R to wysokość rekompensaty, 64,32 to wartość stała, K to kwota emerytury „hipotetycznej”, a X to współczynnik określający, jaką część wymogów do wcześniejszej emerytury osoba ubiegająca spełniła do 31 grudnia 2008 r.

Powyższy wzór łatwy nie jest, a to nie koniec, bo współczynnik X to znów szereg składowych do wyliczenia. Tego na szczęście sami robić nie musimy, bo zrobią to za nas urzędnicy. Ci jednak niechętnie poinformują o takiej możliwości, bo w interesie urzędu niestety jest płacić mniej niż więcej.