Spis treści
Dyrektor Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Paweł Jaskanis serdecznie zaprasza do zwiedzania nowej wystawy stałej pn. „Kolekcjonerstwo Potockich”. Dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz wykorzystaniu środków POIiS (projekt „Restauracja i zabezpieczenie symbolu polskiego dziedzictwa kulturowego – Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie” 2017-2019) po latach remontów, na piętrze galerii ogrodowych pałacu wilanowskiego przygotowane zostały nowe przestrzenie ekspozycyjne oraz wystawy.
Kolekcja malarska Stanisława Kostki Potockiego
Ekspozycja malarstwa podąża możliwie wiernie śladem fascynacji kolekcjonerskich Stanisława Kostki Potockiego, który w czasie licznych podróży po Europie odwiedzał najważniejsze galerie sztuki i inspirował się ich zbiorami. Lektura jego dzienników podróży zaświadcza o tym, że już na etapie zakupów malarstwa różnych epok historycznych planował kształt swojej galerii. W podręcznym notesie z kopiami sygnatur artystów (Steganographie des Peintres) Potocki wartościuje dorobek malarzy, przyznając im punkty w czterech dziedzinach: kompozycja, rysunek, koloryt, ekspresja.
Kolekcja wilanowska, udostępniona publiczności przez Aleksandrę i Stanisława Kostkę Potockich w 1805 r., nie jest zatem dziełem przypadku, lecz wyrazem rzetelnie budowanej koncepcji kolekcjonowania, urzeczywistnionej w stosownym otoczeniu, w poszanowaniu genius loci miejsca – historycznej rezydencji królewskiej.
W galerii oglądać można dzieła artystów z kręgu Leonarda da Vinci, w tym niezwykłą wersję „Zbawcy Świata” zakupioną przed 1798 r. jako dzieło samego mistrza, a także ściśle z nim związanych Luinich. Ponadto obrazy Andrei del Sarta, Cimy de Conegliana i Jana Gossaerta zw. Mabuse (kilka wizerunków Madonn).
Obrazy inspirowane Rubensem i Caravaggio
Znaczący zbiór stanowią dzieła związane z warsztatem Rubensa, niewykluczone, że wykończone ręką mistrza. Na tle innych wyróżnia się przepyszny wizerunek „Madonny z Dzieciątkiem”. Nurt malarski wykorzystujący mocne kontrasty światłocieniowe, zapoczątkowany przez Caravaggia, reprezentują dwa obrazy Jana Lievensa, wyeksponowane po obu stronach kominka.
Warta uwagi jest również niewielka, lecz wysmakowana reprezentacja twórczości Łukasza Cranacha Starszego i jego warsztatu – „Dziewczyna z niezapominajkami”, „Lukrecja” i „Salome z głową Jana Chrzciciela”. Prezentowane w galerii pejzaże idealne, najliczniej reprezentowane przez dzieła z kręgu Nicolasa Poussina, przywodzą na myśl mityczną krainę szczęścia i dobrobytu – Arkadię.
Obrazy te, ułożone w pełne skondensowanej treści i spójne kompozycyjnie moduły, są rdzeniem badań w ramach rozpoczętej już przez wystawę „Leonardiana w kolekcjach polskich” dyskusji na temat relacji: oryginał – kopia – naśladownictwo – inspiracja.
Kolekcja minterowska
Dla szerokiej publiczności udostępniony zostanie także gabinet z minterowską kolekcją przedmiotów o wymowie patriotycznej (tzw. minterów), gabinet z rycinami oraz gabinet z dawnymi przedstawieniami rezydencji wilanowskiej. Interesujący zbiór pocztówek, zdjęć, rycin, wydruków i obrazów pozwala przenieść się w czasie i zobaczyć, jak wyglądał Wilanów w przeszłości.
Osobna część nowej aranżacji przypomina o „Wystawie Starożytności” zorganizowanej w pałacu Potockich przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie latem 1856 roku. Było to wydarzenie pionierskie, o znaczeniu patriotycznym, jak również charytatywnym. W Wilanowie zachowała się prawie połowa kolekcji pokazywanej wówczas publiczności.
Dzięki nowoczesnym gablotom zamontowanym w galerii wiele bezcennych skarbów będzie mogło opuścić magazyny muzealne i zostać zaprezentowanych w nowej aranżacji.
Źródło informacji: Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie
