Choroba Alzheimera najczęściej występuje u osób powyżej 65 roku życia, ale pojawia się też wcześniej. Jest ona głównym powodem otępienia. Demencja obejmuje objawy, związane z zaburzeniami pamięci i problemami z myśleniem.
U niektórych osób mogą pojawić się łagodne zaburzenia poznawcze (MCI). W MCI, seniorzy mają większe problemy z pamięcią niż wynikałoby to z ich wieku.
Badania epidemiologiczne wskazują na związek między czynnikami modyfikowalnymi takimi, jak dieta, ryzyko sercowo-naczyniowe, leki, aktywność intelektualna oraz ryzyko populacyjnego rozwinięcia się choroby Alzheimera.
Przebieg choroby Alzheimera dzieli się na trzy etapy:
- przedkliniczny (bez objawów),
- z łagodnym upośledzeniem funkcji poznawczych,
- otępienie.
Choroba Alzheimera, została nazwana na cześć lekarza, który jako pierwszy opisał ją (Alois Alzheimer), jako chorobę fizyczną, która wpływa na funkcjonowanie mózgu. W wielkiej Brytanii na chorobę Alzheimera cierpi ponad 520.000 osób. W Polsce jest ok. 200 000 osób chorych na chorobę Alzheimera. Przewiduje się, że choroba ta w 2050 dotknie ona 1 na 85 osób.
U seniorów z chorobą Alzheimera występuje niedobór ważnych substancji chemicznych, które biorą udział w przekazywaniu sygnałów w obrębie mózgu. Substancje te nazywane są neuroprzekaźnikami. Gdy brakuje ich w mózgu sygnały nie są przesyłane. Dlatego współczesne metody leczenia choroby Alzheimera polegają na zwiększeniu ich liczby, co pomaga w usuwaniu niektórych objawów tej choroby.
Choroba Alzheimera jest chorobą postępującą. Wraz z upływem czasu coraz większe części mózgu zostają uszkodzone. W związku z tym zaczyna się rozwijać coraz więcej objawów tej choroby. W miarę zaawansowania choroby Alzheimera objawy te stają się coraz bardziej dotkliwe.
Choroba Alzheimera jest zaburzeniem neurologicznym, w którym śmierć komórek mózgowych powoduje zaburzenia funkcji poznawczych i utratę pamięci.
Utrata pamięci z powodu choroby Alzheimera ingeruje w codzienne życie pacjenta wraz z postępem choroby. Senior może narzekać na:
- gubienie różnych przedmiotów (np kluczy, lub okularów) w domu
- problemy ze znalezieniem odpowiedniego słowa w rozmowie lub zapominanie czyjegoś imienia
- zapominanie o niedawnych rozmowach lub wydarzeniach
- zgubienie się w znanym miejscu albo na znanej drodze
- zapominanie o spotkaniu i rocznicach.
W miarę postępów choroba Alzheimera problemy z utratą pamięci, komunikacją rozumowaniem i orientacją stają się coraz bardziej dokuczliwe. Senior zaczyna potrzebować coraz więcej wsparcia ze strony tych, którzy się nim opiekują.
Niektórzy ludzie w miarę trwania choroby Alzheimera zaczynają wierzyć w rzeczy, które są nieprawdziwe albo – rzadziej – widzieć albo słyszeć rzeczy, których tak naprawdę nie ma.
Szacuje się, że ok. 10 procent seniorów cierpi na więcej niż jeden typ otępienia. Ten rodzaj otępień określa się, jako „mieszane”. Najczęstszym mieszanym otępieniem jest połączenie choroby Alzheimera z naczyniowym (wywołanym zaburzeniami w przepływie krwi w mózgu). Objawy mieszanego otępienia są typowe dla obu jednostek chorobowych: choroby Alzheimera oraz naczyniowego.
W leczeniu lekkiej oraz średniozaawansowanej fazy choroby Alzheimera podaje się leki z grupy inhibitorów acetylocholinoesterazy. Lek Donepezil stosuje się, jako doustne tabletki, 1 raz na dobę, wieczorem, w dawce 5 albo 10 mg. Rywastygmina poza doustnymi tabletkami podawanymi 2 razy dziennie po 1,5 mg, 3 mg albo 6 mg, występuje też w formie plastrów – o dogodnej postaci dla tych pacjentów, którzy odmawiają przyjmowania leków doustnie albo mają problemy z połykaniem.[10]. W leczeniu zaburzeń psychopatologicznych stosowane są neuroleptyki, takie jak np. haloperidol, promazyna, chlorprotiksen, oraz lewopromazyna (doraźnie). [11]
Autor: lekarz medycyny Agnieszka Dorota Szczepanik
Bibliografia:
- What is Alzheimer’s disease? – Alzheimer’s Society
- Alzheimer’s Disease Fact Sheet | National Institute on Aging
- Alzheimer’s Disease: Causes, Symptoms and Treatment
- T. Parnowski, Choroba Alzheimera, Medycyna Rodzinna 1/2003, s
- M. Gaweł, A. Potulska-Chromik, Choroby neurodegeneracyjne: choroba Alzheimera i Parkinsona, Postępy Nauk Medycznych 7/2015, s. 468-476
